Cuộc nổi dậy của Tenochtitlán và sự sụp đổ của nền văn minh Aztec: Lời tiên tri của Quetzalcoatl và sự đến của những người da trắng

Năm 1520, một sự kiện đã thay đổi mãi mãi lịch sử Mexico: cuộc xâm lược của Hernán Cortés và quân đội Tây Ban Nha. Tuy nhiên, để hiểu được tầm quan trọng của sự kiện này, chúng ta cần quay ngược thời gian về trước, đến những năm đầu thế kỷ 16 và nhìn vào xã hội Aztec phồn thịnh nhưng đầy rẫy mâu thuẫn nội bộ.

Aztec là một đế chế hùng mạnh, thống trị miền Trung Mexico với hệ thống chính quyền tinh vi và nền văn hóa đa dạng. Tuy nhiên, sự thống trị của họ cũng dựa trên những cuộc chinh phục tàn bạo, tạo ra sự bất mãn sâu sắc từ các dân tộc bị chinh phục. Trong bối cảnh này, truyền thuyết về Quetzalcoatl – vị thần sáng tạo của người Aztec - đã được tái diễn, mang đến một chiêm bao đầy omin cho Moctezuma II, vua Aztec lúc bấy giờ.

Moctezuma tin rằng Cortés, với bộ râu và trang phục kỳ lạ, chính là Quetzalcoatl quay trở lại như lời tiên tri đã hứa hẹn. Sự hoang mang và mê tín của vị vua này đã tạo điều kiện thuận lợi cho Cortés xâm nhập vào Tenochtitlán - thủ đô của đế chế Aztec – mà không gặp nhiều kháng cự ban đầu.

Tuy nhiên, Cortés và quân đội Tây Ban Nha nhanh chóng bộc lộ tham vọng của mình. Họ bắt giữ Moctezuma II, tàn sát những người Aztec chống đối và chiếm đóng thành phố. Điều này đã khơi dậy một làn sóng nổi loạn dữ dội từ người dân Aztec.

Cuộc nổi dậy của Tenochtitlán - “La Noche Triste” (đêm buồn bã) - là một trong những trận chiến đẫm máu nhất trong lịch sử Mexico. Quân đội Tây Ban Nha bị bao vây và buộc phải rút lui khỏi thành phố, chịu thiệt hại nặng nề.

Sau “La Noche Triste”, Cortés đã tập hợp lại quân đội và, với sự giúp đỡ của các đồng minh là những dân tộc bị Aztec chinh phục trước đây, ông trở lại Tenochtitlán vào năm 1521. Lần này, Cortés đã có một đội quân mạnh hơn và chiến thuật khôn ngoan hơn.

Sau 80 ngày bao vây thành phố, Cortés đã đánh bại quân Aztec và tiêu diệt Tenochtitlán. Cuộc chiến tàn phá cả thành phố và kết thúc sự thống trị của đế chế Aztec sau hơn ba thế kỷ.

Hậu quả của cuộc xâm lược:

• Sự sụp đổ của nền văn minh Aztec: Cuộc xâm lược của Cortés đã chấm dứt triều đại Aztec, một trong những nền văn minh lớn nhất ở Mesoamerica.
• Sự bắt đầu thời kỳ thuộc địa Tây Ban Nha: Tenochtitlán bị tàn phá và được xây dựng lại thành Mexico City, trở thành thủ đô của New Spain.

Sự kiện này đã đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong lịch sử Mexico, mở ra kỷ nguyên thuộc địa Tây Ban Nha kéo dài hơn ba thế kỷ. Nó cũng là một ví dụ cho thấy sự va chạm giữa hai nền văn minh với những niềm tin và giá trị khác nhau, dẫn đến hậu quả tàn khốc.

Những điều thú vị về Cortés:

• Cortés đã học tiếng Nahuatl - ngôn ngữ của người Aztec - giúp ông hiểu được văn hóa và truyền thống của họ.
• Cortés là một nhà chiến lược tài ba và đã biết cách tận dụng sự bất mãn của các dân tộc bị Aztec chinh phục trước đây để tạo nên liên minh chống lại đế chế Aztec.

Dù Cortes được coi là “người chinh phục”, lịch sử cũng ghi nhận sự tàn bạo và tham lam của ông, góp phần vào sự sụp đổ của nền văn minh Aztec. Sự kiện này là một lời nhắc nhở về tầm quan trọng của việc tôn trọng sự đa dạng văn hóa và tránh lặp lại những sai lầm của quá khứ.